प्रत्येकाला वसंत ऋतू आवडतो. वसंत ऋतू ला सर्व ऋतूंचा राजा म्हणतात. या हंगामात जास्त उष्णता किंवा जास्त थंडी नसते. हा सर्वात आनंदाचा हंगाम आहे. प्रत्येकाच्या मनाला आनंद देणारा हा हंगाम आता ठोठावणार आहे.
वसंत ऋतू बद्दल सांगायचं झालं तर कमी नाही. या मोसमातील आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे या हंगामाच्या पाचव्या दिवशी वसंत पंचमीचा सण येतो. हा दिवस शिक्षणाची देवी आई सरस्वती यांचा दिवस मानला जातो. या दिवशी माता सरस्वतीची पूजा गोंधळ घालून साजरी केली जाते.
या दिवशी देवी सरस्वतीची पूजा करण्याची प्रथा अनेक शतकांपासून चालू आहे. आपल्या देशात माता सरस्वतीची पूजा जवळपास सर्व शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये केली जाते.
म्हणून हा दिवस माँ सरस्वतीचा वाढदिवस म्हणून साजरा केला जातो. यामुळेच सरस्वतीची पूजा आडकाठीने केली जाते. यावर्षी वसंत पंचमीबद्दल बोलताना 29 जानेवारी 2020 बुधवारी येत आहे.
परंतु असा विश्वास आहे की 30 जानेवारी 2020 रोजी गुरुवारी हा सनअनेक ठिकाणी साजरा केला जाईल. याचे कारण भिन्न आहेत. आपल्याला सांगू इच्छितो की हा उत्सव माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्ष पंचमीला साजरा केला जातो. या दिवशी ब्रह्माने माता सरस्वतीची निर्मिती केली. या सणाला विशेष महत्त्व आहे.
असे मानले जाते की या दिवशी आपण सरस्वतीची पूजा केल्यास बुद्धिमत्ता आणि शिक्षणात वाढ होते. चला तर मग जाणून घेऊया देवी सरस्वतीची पूजा कशी करावी.
या दिवशी सरस्वतीच्या विशेष पूजेचे आयोजन केले पाहिजे. पूजेसाठी सर्वप्रथम आई सरस्वतीचा पुतळा किंवा चित्र उपलब्ध केले पाहिजे. यानंतर कलश स्थापना करावी. यानंतर प्रथम पूजनीय भगवान गणेश आणि नवग्रह पूजा करण्याची तरतूद आहे.
सरस्वती देवीची उपासना त्वरित सुरू करा. यासाठी प्रथम माता सरस्वतीची आंघोळ करावी. त्यानंतर माता सरस्वतीस फुले व हार अर्पण करा. सरस्वती देवी सुशोभित करा. श्रृंगारमध्ये सिंदूर आणि इतर मेकअपच्या सर्व वस्तू अर्पण करा.
गुलाल माता सरस्वतीच्या चरणी अर्पण करा. वसंत पंचमीला गुलाल अर्पण करण्याला विशेष महत्त्व आहे. यानंतर देवी सरस्वतीला पांढरे कपडे घाला कारण देवी पांढरी वस्त्रे परिधान करतात. पांढर्या कपड्यांनंतर पिवळ्या रंगाचे फळ अर्पण करा. हंगामी फळांशिवाय बुंदीही द्या. आपल्याकडे उपलब्ध असल्यास आपण मालपुआ आणि खीर देखील घेऊ शकता.
हवन देखील देवी सरस्वतीच्या नावाने केले पाहिजे. हवन करण्यासाठी, हाताचा एक चतुर्थांश जमिनीवर ठेवून रेघ आखा. यानंतर कुश व गंगाचे पाणी शिंपडून त्या जागेचे शुद्धीकरण करा. यानंतर तेथे लहान आंब्याच्या काड्या घाला. आणि आ ग लावा.
सरस्वती मातेच्या नावाने ‘श्री सरस्वतीये नम:’ या मंत्र्याने 108 वेळा हवन करावे. हे लक्षात घ्या की गणेश आणि नवग्रहांच्या नावांसाठीही हवन केले जाते. हवनानंतर माता सरस्वतीची आरती करा. अशा प्रकारे उपासना केल्यास आई सरस्वतीला नक्कीच आशीर्वाद मिळेल.