हिंदू धर्मात घरी सत्यनारायण कथा करणे खूप शुभ मानले जाते. सत्यनारायणाची कथा सांगणेही फार चांगले मानले जाते. लोक शांती व भरभराटसाठी भगवान सत्यनारायणांची पूजा करतात.
जेव्हा जेव्हा कोणते मंगल काम किंवा कोणतीही शुभ कार्य सुरू होते तेव्हा सत्यनारायणांची कथा केली जाते. मृतकच्या संस्कारानंतरही सत्यनारायणाची पूजा घरात केली जाते. म्हणजेच शुभ कार्य आणि मृत संस्कार या दोन्ही वेळी ही कथा करणे योग्य मानले जाते. ही कथा आणि त्याची योग्य पद्धत कोणती आहे आणि भगवान सत्यनारायण कथा जोडीने का करतात हे आम्ही आपणास सांगतो.
सत्यनारायण देवाची पूजा कशी करावी:-
सत्यनारायणाची उपासना करण्याचे वचन देणा्यांनी दिवसभर उपवास करावा. पूजेच्या पध्दतीनुसार सर्वप्रथम पूजेच्या ठिकाणी गाईच्या शेणाने अभिषेक करून तेथे पूजा तयार करा. यानंतर पैश्याजवळ चार केळीचे झाड ठेवून त्यावर पूजा लावा.
श्रीसत्यनारायणाची मूर्ती स्थापित करा:-
आता पूजा सुरू करण्यापूर्वी प्रथम गणेशाची पूजा करावी. यानंतर राम लक्ष्मण आणि त्यानंतर राधाकृष्ण इंद्र दशादिकपाल पंच लोकपाल सीतेची पूजा करावी. त्यांची पूजा केल्यानंतर ठाकूरजी आणि सत्यनारायणाची पूजा करावी. त्यानंतर लक्ष्मी मातेची आणि शेवटी महादेव आणि ब्रह्माजीची पूजा करावी. पूजेनंतर सर्व देवतांची आरती करावी आणि प्रसादासह पंचाअमृत वाटून घ्या. दक्षिणा व कपड्यांचे दान पंडितजींना द्या तसेच भोजन द्या. जेवणानंतर पंडितजींचे आशीर्वाद घेतल्यानंतरच घरातील लोकांनी जेवण करावे.
भगवान सत्यनारायण कथेचा शुभ काळ:-
अशाप्रकारे भगवान सत्यनारायणाची कथा कोणत्याही वेळी करता येते परंतु ही पूजा पौर्णिमा संक्रांती गुरुवार किंवा कोणत्याही मोठ्या संकटात देखील केली जाऊ शकते. कथेच्या दिवशी आंघोळ करून स्वच्छ कपडे घालणे. यानंतर कपाळावर टिळक लावा आणि शुभ वेळी पूजा करावी. या कार्यासाठी पूर्वेकडील किंवा उत्तर दिशेला असलेल्या शुभ मुहूर्तावर सत्यनारायण भगवानची उपासना करावी. यानंतर भगवान सत्यनारायणांची कथा वाचा किंवा ऐका.
सत्यनारायण कथेचे महत्त्व काय आहे:-
सत्याला सत्यनारायण किंवा सत्यदेव अशी अनेक नवीन नावे आहेत. कालीकला सत्यतेची उपासना विशेषतः फलदायी मानली जाते. शास्त्रानुसार असे म्हटले आहे की भगवान कलियुगात विविध रूप धारण करून भगवान विष्णू लोकांच्या इच्छांची पूर्तता करतील. सत्यनारायणाच्या रूपात व्रत-पूजेचे अनुष्ठान करून मानवाचे सर्व त्रास संपतात. अशा परिस्थितीत वयाच्या संरक्षणासाठी आणि आरोग्याच्या समस्यांपासून मुक्त होण्यासाठी मुलांचा जन्म आणि यशस्वी होण्यासाठी सत्यनारायण कथा लग्नानंतर आणि नंतर केली जाते.
मृत व्यक्तीच्या संस्कारानंतरही सत्यनारायण पूजा का केली जाते:-
सत्यनारायण प्रत्येक शुभ कार्यापूर्वी परमेश्वराची उपासना करतात परंतु मृत संस्कारानंतरही ही कथा घडविण्याचे नियम आहेत. धर्मग्रंथानुसार एखाद्याच्या मृत्यूनंतर घरात एक धागा वापरला जातो. या प्रकरणात, कोणतीही पूजा केली जात नाही. सर्व मृत संस्कार केले जातात तेव्हा भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. असा विश्वास आहे की या पूजेनंतर घर पुन्हा शुद्ध होते आणि आपण नियमितपणे पूजा करू शकता. तसेच आपण घरी कोणतेही शुभ कार्य करू शकता.
